Закон о пчеловодстве

Закон Республики Казахстан от 12 марта 2002 года N 303.

О пчеловодстве

ОГЛАВЛЕНИЕ

Настоящий Закон регулирует отношения в области производства продуктов пчеловодства, охраны, использования и воспроизводства пчел, эффективного применения их для опыления сельскохозяйственных культур и всей опыляемой флоры, создания условий для повышения продуктивности пчеловодства, а также растениеводства, обеспечения гарантий соблюдения прав и интересов физических и юридических лиц, занимающихся пчеловодством.

 Глава 1. Общие положения

Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе

В настоящем Законе используются следующие основные понятия:

1) пчелиная матка — самка, обеспечивающая воспроизводство пчелиной семьи;

2) исключен Законом РК от 27.11.2015 № 424-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования);

3) племенная пчелиная семья — высокопродуктивная семья чистопородных, высококлассных пчел, стойко передающая потомству свои породные признаки;

4) улей — сооружение для содержания пчелиной семьи;

5) средства защиты пчел — иммунобиологические, биологические, растительные, химические, химико-фармацевтические и другие ветеринарные препараты, используемые в пчеловодстве;

6) вощина — искусственно изготовленные тонкие восковые листы соответствующего размера с оттиснутыми на них основами ячеек;

7) порода пчел — целостная группа пчелиных семей общего происхождения, сложившаяся под влиянием творческой деятельности человека в определенных хозяйственных и природных условиях, количественно достаточная для разведения «в себе» и обладающая хозяйственной и племенной ценностью;

8) вредители пчелиных семей — отдельные виды животных, птиц и насекомых, убивающих пчел для кормовых целей или наносящих вред пчелиной семье путем хищения и (или) порчи меда;

9) перевозка (кочевка) пчелиных семей — вывоз пчелиных семей на медосбор и опыление энтомофильных растений;

10) пчелиная семья — целостная биологическая единица, состоящая из рабочих пчел, трутней и пчелиной матки, живущих в улье или в гнезде;

11) пчеловодство — отрасль сельскохозяйственного производства, основой функционирования которой являются разведение, содержание и использование пчел для опыления энтомофильных растений и повышения их урожайности, получение продуктов пчеловодства;

12) продукты пчеловодства — продукты, полученные благодаря собирательным и физиологическим свойствам пчел (мед, воск, пчелиная обножка, перга, прополис, маточное молочко, пчелиный яд, трутневой гомогенат), а также сами пчелы;

13) уполномоченный государственный орган в области пчеловодства — центральный исполнительный орган, осуществляющий руководство в области пчеловодства;

14) кочевая пасека — пасека, которая посредством перемещения размещается у источников медосбора или массивов энтомофильных растений;

15) пасека — размещенные в определенном месте ульи с пчелиными семьями и необходимое имущество для занятия пчеловодством;

16) стационарная пасека — пасека, размещенная на постоянном месте в течение года;

17) энтомофильные растения — растения, опыляемые насекомыми.

Сноска. Статья 1 в редакции Закона РК от 15.07.2011 № 461-IV (вводится в действие с 30.01.2012); с изменением, внесенным Законом РК от 27.11.2015 № 424-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования).

 Статья 2. Законодательство Республики Казахстан о пчеловодстве

1. Законодательство Республики Казахстан о пчеловодстве основывается на Конституции Республики Казахстан и состоит из настоящего Закона и иных нормативных правовых актов Республики Казахстан.
2. Если международным договором, ратифицированным Республикой Казахстан, установлены иные правила, чем те, которые предусмотрены в настоящем Законе, то применяются правила международного договора.

 Глава 2. Осуществление деятельности в области пчеловодства

Статья 3. Право на занятие пчеловодством

1. Право на занятие пчеловодством имеют физические и юридические лица.
2. Для занятия пчеловодством не требуется получения какого-либо разрешения государственного органа.

Статья 4. Порядок предоставления земельных участков для размещения пасек

1. Физическим и юридическим лицам для размещения пасек предоставляются земельные участки в порядке и на условиях, установленных земельным законодательством Республики Казахстан.
2. Размещение пасек на землях лесного фонда должно осуществляться без причинения вреда лесной среде в порядке и на условиях, определенных лесным законодательством Республики Казахстан.
3. Размещение пасек на землях особо охраняемых природных территорий осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан об особо охраняемых природных территориях.

Статья 5. Формирование и землепользование пасеки

1. Физическое или юридическое лицо для занятия пчеловодством формирует пасеку из пчелиных семей, которая имеет подсобное помещение, оборудование и размещается на земельном участке, находящемся в его пользовании. Физическое или юридическое лицо, занимающееся пчеловодством, может использовать другие земельные участки по согласованию с собственниками земельных участков и землепользователями в соответствии с законодательством о земле.
2. Количество пчелиных семей, которое может содержаться физическими и юридическими лицами, не ограничивается.
3. На пасеках должны содержаться пчелы только районированных в той или иной местности пород согласно плану их породного районирования в Республике Казахстан, утвержденному уполномоченным государственным органом в области племенного животноводства.

Статья 6. Размещение пасек

1. Физические и юридические лица размещают пасеки в местах, где обеспечивается безопасность людей. Порядок регулирования безопасного размещения пасек определяется районными (городскими) исполнительными органами.
2. Кочевые пасеки должны размещаться у источников медосбора на расстоянии не ближе полутора километров одна от другой и трех километров от стационарных пасек. Не допускается размещение стационарных и кочевых пасек на пути лета пчел с другой ранее размещенной пасеки к источникам медосбора.

Сноска. В статью 6 внесены изменения — Законом РК от 20 декабря 2004 г. N 13 (вводится в действие с 1 января 2005 г.).

 Статья 7. Налогообложение физических и юридических лиц, занимающихся пчеловодством

1. Налогообложение физических и юридических лиц, занимающихся пчеловодством, осуществляется в соответствии с налоговым законодательством Республики Казахстан.
2. Запрещаются введение и сбор налогов и других платежей, не установленных налоговым законодательством Республики Казахстан.

 Глава 3. Охрана пчел

Статья 8. Охрана и воспроизводство пчел

Охрана и воспроизводство пчел осуществляются собственником посредством:

1) охраны среды обитания пчел, условий размножения, мест кочевок и путей миграции пчел;

2) ветеринарно-санитарного обслуживания пасек;

3) обеспечения оптимального количества пчелиных семей в ареалах их расселения;

4) научно обоснованного и рационального использования пчел;

5) принятия мер по предупреждению разорения и умышленного уничтожения пчелиных семей;

6) охраны пчел при применении средств защиты растений, минеральных удобрений и других препаратов;

7) содействия деятельности, направленной на сохранение пчел.

Статья 9. Охрана среды обитания, условий размножения, мест кочевок и путей миграции пчел

Физические и юридические лица, осуществляющие деятельность, которая может привести к сокращению численности пчел, обязаны обеспечивать проведение мероприятий по их охране, сохранению среды их обитания, неприкосновенность участков и растений, представляющих особую ценность для сохранения и жизнедеятельности пчел.

Статья 10. Охрана пчел при применении средств защиты растений, минеральных удобрений и других препаратов

1. Применение средств защиты растений, минеральных удобрений и других препаратов для обработки медоносных растений должно осуществляться в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

Перечень средств защиты растений, минеральных удобрений и других препаратов, применяемых для обработки медоносных растений, утверждается уполномоченным государственным органом в области пчеловодства.

2. Физические и юридические лица, применяющие средства защиты растений, минеральные удобрения и другие препараты для обработки медоносных растений, обязаны за пять дней до начала работы письменно предупредить об этом пчеловодов, имеющих пасеки в радиусе до семи километров от обрабатываемых участков, сообщить о применяемом препарате, его токсичности и сроках изоляции.

Статья 11. Охрана пчел при проведении лесохозяйственных работ

Запрещаются рубка деревьев и кустарников — источников медосбора, а также заготовка ивового корья в радиусе до трех километров от мест размещения стационарных пасек, кроме случаев улучшения санитарного состояния лесов и условий их воспроизводства.

Статья 12. Охрана пчел в условиях среды их обитания

1. Деятельность по использованию полезных свойств пчел, а также получению продуктов пчеловодства в условиях среды их обитания осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан об охране, воспроизводстве и использовании животного мира.
2. Не допускаются разорение гнезд и других мест поселения пчелиных семей в условиях среды их обитания, а также отбор меда из гнезд пчелиных семей.
3. В случае, если пчелиная семья в условиях среды ее обитания осложняет жизнедеятельность человека, переселение или уничтожение при невозможности переселения такой пчелиной семьи проводится при участии специалистов в области пчеловодства.

Статья 13. Перевозка (кочевка) пчелиных семей

Перевозка (кочевка) пчелиных семей должна осуществляться с соблюдением ветеринарно-санитарных правил. Задержка транспортных средств, осуществляющих перевозку (кочевку), должна проводиться без угрозы гибели пчелиных семей.

 Глава 4. Государственное регулирование в области пчеловодства

Статья 14. Компетенция уполномоченного государственного органа в области пчеловодства

Уполномоченный государственный орган в области пчеловодства осуществляет:

1) реализацию государственной политики в области пчеловодства;

2) исключен Законом РК от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования);

3) (исключен — от 10 января 2006 года N 116 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 116);

4) разработку и утверждение нормативных правовых актов в области пчеловодства в пределах предоставленных полномочий;

5)-7) (исключены — от 10 января 2006 года N 116 (порядок введения в действие см. ст.2 Закона N 116);

8) международное сотрудничество в области пчеловодства;

9) организацию научных исследований, направленных на охрану и воспроизводство пчел;

10) (исключен);

11) иные полномочия, предусмотренные настоящим Законом, иными законами Республики Казахстан, актами Президента Республики Казахстан и Правительства Республики Казахстан.

Сноска. Статья 14 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13 (вводится в действие с 1 января 2005 г.); от 05.07.2011 № 452-IV (вводится в действие с 13.10.2011); от 03.07.2013 № 124-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

 Статья 14-1. Компетенция местных исполнительных органов областей (города республиканского значения, столицы)

Местные исполнительные органы областей (города республиканского значения, столицы) осуществляют:

1) контроль за развитием и охраной пчеловодства на соответствующей территории административно-территориальной единицы;

2) координацию селекционно-племенной работы и организацию государственной поддержки племенного дела в пчеловодстве в соответствии с законодательством Республики Казахстан о племенном животноводстве;

3) координацию деятельности по подготовке и переподготовке специалистов в области пчеловодства;

4) в интересах местного государственного управления иные полномочия, возлагаемые на местные исполнительные органы законодательством Республики Казахстан.

Сноска. Глава дополнена статьей 14-1 в соответствии с Законом РК от 10.01.2006 N 116 (порядок введения в действие см. ст. 2 Закона N 116); с изменением, внесенным Законом РК от 05.07.2011 № 452-IV (вводится в действие с 13.10.2011).

 Статья 15. Профилактика болезней пчел, их лечение, борьба с вредителями пчелиных семей

1. Исключен Законом РК от 15.07.2011 № 461-IV (вводится в действие с 30.01.2012).
2. Профилактика болезней пчел, их лечение, борьба с вредителями пчелиных семей, а также производство вощины проводятся в соответствии с законодательством Республики Казахстан о ветеринарии.
3. Физические и юридические лица, занимающиеся пчеловодством, должны быть обеспечены ветеринарными препаратами в целях борьбы с болезнями, включенными в утвержденный уполномоченным органом в области ветеринарии перечень особо опасных болезней.

Сноска. Статья 15 с изменениями, внесенными законами РК от 20.12.2004 N 13 (вводится в действие с 01.01.2005); от 15.07.2011 № 461-IV (вводится в действие с 30.01.2012); от 29.09.2014 № 239-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

 Статья 16. Ветеринарно-санитарная экспертиза в области пчеловодства

Произведенные или заготовленные продукты пчеловодства подлежат реализации после проведения ветеринарно-санитарной экспертизы в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан о ветеринарии.

Статья 17. Селекционно-племенная работа в области пчеловодства

1. Деятельность физических и юридических лиц по разведению и использованию племенных пчелиных семей осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан о племенном животноводстве.
2. В целях сохранения и улучшения пород пчел физические и юридические лица могут создавать в ареалах их обитания хозяйства, занимающиеся разведением и реализацией племенных чистопородных пчел.
3. Вокруг хозяйств устанавливаются защитные участки с радиусом семь километров, на территории которых запрещается ввоз пчел и пчелиных маток других пород, а также пчел и пчелиных маток неизвестного происхождения.

Сноска. Статья 17 с изменениями, внесенными Законом РК от 27.11.2015 № 424-V (вводится в действие по истечении шести месяцев после дня его первого официального опубликования).

  Глава 5. Ответственность за нарушение законодательства
Республики Казахстан о пчеловодстве

Статья 18. Возмещение вреда, причиненного в результате нарушения законодательства Республики Казахстан о пчеловодстве

Вред, причиненный в результате нарушения законодательства Республики Казахстан о пчеловодстве, возмещается в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

Статья 19. Ответственность за нарушение законодательства Республики Казахстан о пчеловодстве

Лица, виновные в нарушении законодательства Республики Казахстан о пчеловодстве, несут ответственность в соответствии с законодательными актами Республики Казахстан.

Президент Республики Казахстан

© 2012. РГП на ПХВ Республиканский центр правовой информации Министерства юстиции Республики Казахстан{:}{:kz}Бал ара шаруашылығы туралы

Қазақстан Республикасының 2002 жылғы 12 наурыздағы N 303 Заңы.

Бал ара шаруашылығы туралы

 

МАЗМҰНЫ

Осы Заң бал ара шаруашылығы өнімін өндіру, бал араны қорғау, пайдалану және молықтыру, оларды ауылшаруашылық дақылдарын және барлық тозаңдандырылатын флораны тозаңдандыру үшін тиімді пайдалану, ара шаруашылығының, сондай-ақ өсімдік шаруашылығының өнімділігін арттыру үшін жағдай жасау, бал ара шаруашылығымен айналысатын жеке және заңды тұлғалардың құқықтары мен мүдделерін сақтау кепілдіктерін қамтамасыз ету саласындағы қатынастарды реттейді.

 1-тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар

Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:

1) аналық бал ара – бал ара ұясының молықтырылуын қамтамасыз ететiн ұрғашы бал ара;

2) алып тасталды — ҚР 27.11.2015 № 424-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі;

3) асыл тұқымды бал ара ұясы – өзiнiң тұқымдық белгiлерiн ұрпағына тұрақты түрде беретiн таза тұқымды, жоғары сыныпты бал араларының өнiмдiлiгi жоғары ұясы;

4) бал араның бал ұясы – бал араның бал ұясын ұстауға арналған құрылыс;

5) бал арасын қорғау құралдары – бал ара шаруашылығында пайдаланылатын иммундық-биологиялық, биологиялық, өсiмдiктен алынатын, химиялық, химиялық-фармацевтикалық және басқа да ветеринариялық препараттар;

6) балауыз тетiк – бал ара ұяларының негiздерi бедерленген тиiстi өлшемдегi жасанды түрде дайындалған жұқа балауыз жапырақтары;

7) бал ара тұқымдары – адамның белгiлi бiр шаруашылық және табиғи жағдайлардағы шығармашылық қызметiнiң ықпалымен қалыптасқан, «өзінде» өсiру үшiн саны жағынан жеткiлiктi және шаруашылық әрі асыл тұқымды құндылығы бар жалпы тектес бал ара ұяларының тұтас тобы;

8) бал ара ұяларының зиянкестерi – бал араларын жеу мақсаты үшiн өлтiретiн немесе балды ұрлау және (немесе) бүлдiру арқылы бал ара ұясына зиян келтiретiн жануарлардың, құстар мен жәндiктердiң жекелеген түрлерi;

9) бал ара ұяларын тасымалдау (көшiру) – бал ара ұяларын бал жинауға және энтомофильдi өсiмдiктердi тозаңдандыруға шығару;

10) бал ара ұясы – бал ара ұясында немесе үйшiгiнде тұратын жұмыскер бал аралардан, еркек бал аралардан және аналық бал арадан тұратын тұтас биологиялық бiрлiк;

11) бал ара шаруашылығы – жұмыс iстеу негiзi энтомофильдi өсiмдiктердi тозаңдандыру мен олардың өнiмдiлiгiн арттыру үшiн бал араны өсiру, ұстау және пайдалану, бал ара шаруашылығы өнiмдерiн алу болып табылатын ауылшаруашылығы өндiрiсiнiң саласы;

12) бал ара шаруашылығы өнiмдерi – бал араның жинаушылық және физиологиялық қасиеттерi арқасында алынған өнiмдер (бал, балауыз, бал ара тозаңы, балтозаң, желiмтiк, бал ара сүтi, бал ара уы, еркек бал араның гомогенаты), сондай-ақ бал араның өзi;

13) бал ара шаруашылығы саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк орган – бал ара шаруашылығы саласындағы басшылықты жүзеге асыратын орталық атқарушы орган;

14) көшпелi омарта – орнын ауыстырып тұру арқылы бал жинау көздерiнде немесе энтомофильдi өсiмдiктер алабында орналасатын омарта;

15) омарта – бал арасымен қоса белгiлi бiр жерде орналастырылған бал ара ұялары және бал ара шаруашылығымен айналысуға қажеттi мүлiк;

16) тұрақты омарта – бiр жыл бойы тұрақты жерде орналастырылған омарта;

17) энтомофильдi өсiмдiктер – жәндіктер тозаңдандыратын өсiмдiктер.

Ескерту. 1-бап жаңа редакцияда — ҚР 2011.07.15 № 461-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен; өзгеріс енгізілді — ҚР 27.11.2015 № 424-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.

 2-бап. Қазақстан Республикасының бал ара шаруашылығы туралы заңдар

1. Қазақстан Республикасының бал ара шаруашылығы туралы заңдары Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді және осы Заң мен Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінен тұрады.
2. Егер Қазақстан Республикасы бекіткен халықаралық шартта осы Заңда көзделгеннен өзгеше ережелер белгіленсе, халықаралық шарттың ережелері қолданылады.

 2-тарау. БАЛ АРА ШАРУАШЫЛЫҒЫ САЛАСЫНДАҒЫ
ҚЫЗМЕТТІ ЖҮЗЕГЕ АСЫРУ

3-бап. Бал ара шаруашылығымен айналысу құқығы

1. Жеке және заңды тұлғалардың бал ара шаруашылығымен айналысуға құқығы бар.
2. Бал ара шаруашылығымен айналысу үшін мемлекеттік органның қандай да бір рұқсатын алу талап етілмейді.

4-бап. Омарталарды орналастыру үшін жер учаскелерін беру тәртібі

1. Омарталарды орналастыру үшін жеке және заңды тұлғаларға Қазақстан Республикасының жер заңдарында белгіленген тәртіп пен жағдайларда жер учаскелері беріледі.
2. Орман қорының жеріне омарталар орналастыру орман ортасына зиян келтірілмей, Қазақстан Республикасының орман заңдарында белгіленген тәртіп пен жағдайларда жүзеге асырылуға тиіс.
3. Ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың жерінде омарталарды орналастыру Қазақстан Республикасының ерекше қорғалатын табиғи аумақтар туралы заңдарына сәйкес жүзеге асырылады.

5-бап. Омартаны құру және жерді пайдалану

1. Бал ара шаруашылығымен айналысу үшін жеке немесе заңды тұлға бал ара ұяларын омарта құрады, оның қосалқы үй-жайы мен құралдары болады және өзінің пайдалануындағы жер учаскесінде орналастырылады. Бал ара шаруашылығымен айналысатын жеке немесе заңды тұлға жер туралы заңдарға сәйкес жер учаскесінің меншік иелерімен және жерді пайдаланушылармен келісе отырып, басқа жер учаскесін пайдалана алады.
2. Жеке және заңды тұлғалар күтіп ұстай алатын бал ара ұяларының санына шек қойылмайды.
3. Омарталарда асыл тұқымды мал шаруашылығы саласындағы уәкілетті мемлекеттік орган бекіткен бал араларының Қазақстан Республикасында тұқымдық аудандастыру жоспарына сәйкес белгілі бір жерде аудандастырылған тұқымдардың бал аралары ғана ұсталуға тиіс.

6-бап. Омарталарды орналастыру

1. Жеке және заңды тұлғалар омарталарды адамдардың қауіпсіздігі қамтамасыз етілетін орындарда орналастырады. Омарталарды қауіпсіз орналастыруды реттеу тәртібін аудандық (қалалық) атқарушы органдар белгілейді.
2. Көшпелі омарталар бір-бірінен кем дегенде бір жарым километр және тұрақты омарталардан үш километр қашықтықта бал жинау көздерінің жанында орналастырылуға тиіс. Тұрақты және көшпелі омарталарды бал аралардың басқа бұрын орналастырылған омартадан бал жинау көздеріне қарай ұшатын жолына орналастыруға жол берілмейді.

Ескерту. 6-бапқа өзгеріс енгізілді — Қазақстан Республикасының 2004.12.20. N 13 Заңымен (2005 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгiзiледi).

 7-бап. Бал ара шаруашылығымен айналысатын жеке және заңды тұлғаларға салық салу

1. Бал ара шаруашылығымен айналысатын жеке және заңды тұлғаларға салық салу Қазақстан Республикасының салық заңдарына сәйкес жүзеге асырылады.
2. Қазақстан Республикасының салық заңдарында белгіленбеген салықтар мен басқа да төлемдерді енгізуге және жинауға тыйым салынады.

 3-тарау. БАЛ АРАЛАРДЫ ҚОРҒАУ

8-бап. Бал араларды қорғау және молықтыру

Бал араларын қорғауды және молықтыруды меншік иесі:

1) бал аралардың мекендеу ортасын, олардың көбею жағдайларын, көшу орындары мен орын ауыстыру жолдарын қорғау;

2) омарталарға ветеринариялық-санитариялық қызмет көрсету;

3) бал аралар орналасқан ареалдарда бал ара ұяларының оңтайлы санын қамтамасыз ету;

4) бал араларын ғылыми негізделген түрде және ұтымды пайдалану;

5) бал ара ұяларын бұзып қирату мен қасақана жоюдың алдын алу жөнінде шаралар қолдану;

6) өсімдіктерді қорғау құралдарын, минералдық тыңайтқыштар мен басқа да препараттарды қолдану кезінде бал араларын қорғау;

7) бал араларын сақтауға бағытталған қызметке жәрдемдесу арқылы жүзеге асырады.

9-бап. Бал аралардың мекендеу ортасын, олардың көбею жағдайларын, көшу орындарын және орын ауыстыру жолдарын қорғау

Бал аралар санының қысқаруына әкеп соғуы мүмкін қызметті жүзеге асыратын жеке және заңды тұлғалар оларды қорғау, олардың мекендеу ортасын сақтау жөніндегі іс-шараларды, бал араларын сақтау және олардың тіршілігі үшін ерекше құнды саналатын учаскелер мен өсімдіктерге қол сұқпаушылықты қамтамасыз етуге міндетті.

10-бап. Бал араларын өсімдіктерді қорғау құралдары, минералдық тыңайтқыштар және басқа да препараттар қолданылған кезде қорғау

1. Бал шырынды өсімдіктерді өңдеу үшін өсімдіктерді қорғау құралдарын, минералдық тыңайтқыштар мен басқа да препараттарды қолдану Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен жүзеге асырылуға тиіс.

Бал шырынды өсімдіктерді өңдеу үшін қолданылатын өсімдіктерді қорғау құралдарының, минералдық тыңайтқыштар мен басқа да препараттардың тізбесін бал ара шаруашылығы саласындағы уәкілетті мемлекеттік орган бекітеді.

2. Бал шырынды өсімдіктерді өңдеу үшін өсімдіктерді қорғау құралдарын, минералдық тыңайтқыштар мен басқа да препараттарды қолданатын жеке және заңды тұлғалар жұмыстардың басталуынан бес күн бұрын осы жайында өңделетін учаскелерден жеті километрге дейінгі радиуста омарталары бар омарташылары бар омарташыларға жазбаша ескертуге, қолданылатын препарат, оның уыттылығы және оқшаулау мерзімдері туралы хабарлауға міндетті.

11-бап. Орман шаруашылығы жұмыстарын жүргізу кезінде бал араларын қорғау

Тұрақты омарталар орналасқан жерден үш километрге дейінгі радиуста, ормандардың санитариялық жай-күйін және оларды молықтыру жағдайларын жақсартатын реттерді қоспағанда, бал жинау көздері — ағаштар мен бұталарды кесуге, сондай-ақ сәмбі тал қабығын дайындауға тыйым салынады.

12-бап. Бал араларын мекендеу ортасы жағдайында қорғау

1. Бал араларының пайдалы қасиеттерін пайдалану, сондай-ақ олар мекендейтін орта жағдайында бал ара шаруашылығы өнімдерін алу жөніндегі қызмет Қазақстан Республикасының жануарлар дүниесін қорғау, молықтыру және пайдалану туралы заңдарына сәйкес жүзеге асырылады.
2. Бал аралар мекендеген орта жағдайларында ұяларды және бал ара ұялары орналасқан басқа да жерлерді бұзып қиратуға, сондай-ақ бал ара ұяларынан бал алуға жол берілмейді.
3. Егер бал ара ұясы өзі мекендейтін орта жағдайында адамның тіршілігін қиындатса, мұндай бал ара ұясын көшіру мүмкін болмаған кезде, көшіру немесе жою бал ара шаруашылығы саласындағы мамандардың қатысуымен жүргізіледі.

13-бап. Бал ара ұяларын тасымалдау (көшіру)

Бал ара ұяларын тасымалдау (көшіру) ветеринариялық-санитариялық ережелерді сақтай отырып жүзеге асырылуға тиіс. Тасымалдауды (көшіруді) жүзеге асыратын көлік құралдарын кідірту бал ара ұяларына құрып кету қауіптерін төндірмей жүргізілуге тиіс.

 4-тарау. БАЛ АРА ШАРУАШЫЛЫҒЫ САЛАСЫНДАҒЫ
МЕМЛЕКЕТТІК РЕТТЕУ

14-бап. Бал ара шаруашылығы саласындағы уәкілетті мемлекеттік органның құзыреті

Бал ара шаруашылығы саласындағы уәкілетті мемлекеттік орган:

1) бал ара шаруашылығы саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыруды;

2) алып тасталды — ҚР 03.07.2013 № 124-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);

3) алып тасталды — 2006.01.10. N 116 Заңымен.

4) берілген өкілеттіктер шегінде бал ара шаруашылығы саласындағы нормативтік құқықтық актілерді әзірлеу мен бекіту;

5) алып тасталды — 2006.01.10. N 116 Заңымен.

6) алып тасталды — 2006.01.10. N 116 Заңымен.

7) алып тасталды — 2006.01.10. N 116 Заңымен.

8) бал ара шаруашылығы саласындағы халықаралық ынтымақтастықты;

9) бал араларды қорғау мен молықтыруға бағытталған ғылыми-зерттеулерді ұйымдастыруды;

10) алып тасталды

11) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

Ескерту. 14-бапқа өзгерістер енгізілді — ҚР 2004.12.20 N 13 (01.01.2005 бастап қолданысқа енгiзiледi), 2006.01.10 N 116 (01.01.2006 бастап қолданысқа енгiзiледi), 2011.07.05 N 452-IV (2011.10.13 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.07.2013 № 124-V (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

 14-1-бап. Облыстардың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергілікті атқарушы органдарының құзыреті

Облыстардың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергілікті атқарушы органдары:

1) тиісті әкімшілік-аумақтық бірлік аумағында бал ара шаруашылығының дамуын және қорғалуын бақылауды;

2) Қазақстан Республикасының асыл тұқымды мал шаруашылығы туралы заңнамасына сәйкес селекциялық-асыл тұқымдық жұмысты үйлестіруді және бал ара шаруашылығындағы асыл тұқымдық істерді мемлекеттік қолдауды ұйымдастыруды;

3) бал ара шаруашылығы саласында мамандарды даярлау және қайта даярлау жөніндегі қызметті үйлестіруді;

4) жергілікті мемлекеттік басқару мүддесінде Қазақстан Республикасының заңнамасымен жергілікті атқарушы органдарға жүктелетін өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

Ескерту. 14-1-баппен толықтырылды — ҚР 2006.01.10 N 116 (2006 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгiзiледi), өзгеріс енгізілді — 2011.07.05 N 452-IV (2011.10.13 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.

 15-бап. Бал аралар ауруларының алдын алу, оларды емдеу, бал ара ұяларының зиянкестеріне қарсы күресу

1. Алып тасталды — ҚР 2011.07.15 N 461-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңымен.
2. Бал аралар ауруларының алдын алу, оларды емдеу, бал ара ұяларының зиянкестеріне қарсы күресу, сондай-ақ балауыз тетіктерін өндіру Қазақстан Республикасының ветеринария туралы заңдарына сәйкес жүргізіледі.
3. Бал ара шаруашылығымен айналысатын жеке және заңды тұлғалар ветеринария саласындағы уәкілетті орган бекiткен аса қауiптi аурулар тiзбесiне енгiзілген ауруларға қарсы күресу мақсатында ветеринариялық препараттармен қамтамасыз етiлуге тиiс.

Ескерту. 15-бапқа өзгерістер енгізілді — ҚР 2004.12.20 N 13 (2005.01.01 бастап қолданысқа енгiзiледi), 2011.07.15 N 461-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); 29.09.2014 N 239-V (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

 16-бап. Бал ара шаруашылығы саласындағы ветеринариялық-санитариялық сараптама

Бал ара шаруашылығының өндірілген немесе дайындалған өнімдері Қазақстан Республикасының ветеринария туралы заңдарында белгіленген тәртіппен ветеринариялық-санитариялық сараптама жүргізілгеннен кейін өткізілуге тиіс.

17-бап. Бал ара шаруашылығы саласындағы селекциялық-асыл тұқым алу жұмысы

1. Жеке және заңды тұлғалардың асыл тұқымды бал ара ұяларын өсіру және пайдалану жөніндегі қызметі Қазақстан Республикасының асыл тұқымды мал шаруашылығы туралы заңдарына сәйкес жүзеге асырылады.
2. Бал араларының тұқымдарын сақтау және жақсарту мақсатында жеке және заңды тұлғалар бал аралар мекендейтін ареалдарда таза тұқымды асыл тұқымды бал араларын өсірумен және өткізумен айналысатын шаруашылықтарын құра алады.
3. Шаруашылықтардың төңірегінде жеті километр радиуста қорғау учаскелері белгіленеді, олардың аумағына басқа тұқымды бал аралар мен аналық бал араларды, сондай-ақ шығу тегі белгісіз бал аралар мен аналық бал араларды әкелуге тыйым салынады.

Ескерту. 17-бапқа өзгеріс енгізілді — ҚР 27.11.2015 № 424-V Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі).

  5-тарау. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БАЛ АРА ШАРУАШЫЛЫҒЫ
ТУРАЛЫ ЗАҢДАРЫН БҰЗҒАНЫ ҮШІН ЖАУАПКЕРШІЛІК

18-бап. Қазақстан Республикасының бал ара шаруашылығы туралы заңдарын бұзу салдарынан келтірілген зиянды өтеу

Қазақстан Республикасының бал ара шаруашылығы туралы заңдарының бұзылу салдарынан келтірілген зиян Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен өтеледі.

19-бап. Қазақстан Республикасының бал ара шаруашылығы туралы заңдарын бұзғаны үшін жауапкершілік

Қазақстан Республикасының бал ара шаруашылығы туралы заңдарын бұзуға кінәлі тұлғалар Қазақстан Республикасының заң актілеріне сәйкес жауапты болады.

Қазақстан Республикасының Президенті

 

 

© 2012. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің «Республикалық құқықтық ақпарат орталығы» ШЖҚ РМК{:}{:en}On Beekeeping

Non-official translation

The Law of the Republic of Kazakhstan dated 12 March, 2002 No. 303

Unofficial translation

The Law regulates relations in the field of producing of beekeeping products, protection, use and reproducing of bees, effective appliance of them for fertilization of agricultural crops and all fertilized flora, creation of conditions for increasing of productiveness of the beekeeping as well as plant production, provision of warrants of observance of rights and interests of individuals and legal entities engaged in beekeeping.

   Chapter 1. General provisions

   Article 1. Basic definitions used in the Law

The following basic definitions are used in the Law:
1) a mother bee – a female is providing the reproducing of a bee community;
2) a breeding farm – a business entity certified by the local executive body of oblast, city of republican significance, the capital, carrying out the breeding and selling of breeding bee communities and breeding fecundated mother bees of special breed;
3) a breeding bee community – a high-productive community of genuine high-grade bees, steadily reproducing of its breed characteristics;
4) a beehive – a construction for keeping of bee community;
5) facilities of the bees protections – immunobiological, biological, vegetative, chemical, chemical and pharmaceutical and the other veterinary preparations used in the beekeeping;
6) an empty honeycomb – artificially produced thin wax sheet of the relevant size with foundation meshes stamped on them;
7) a breed of bees — integral group of the bee communities of general origin formed under the influence of creative activity of human in special household and natural conditions, quantitatively enough for breeding “in it” and having the economic and breeding value;
8) pests of the bee communities – particular types of animals, birds and insects that kill bees for feed purposes or inflicting harm by stealing and (or) damaging of honey;
9) a transportation (movement) of the bee communities – removal of the bee communities on the honeyflow and fertilization of entomophilous plants;
10) a bee community – integral biological unit which consists of worker-bees, drones and the mother bee which live in a beehive or in a nest;
11) beekeeping – a branch of agricultural industry, the functioning base of which is the breeding and use of bees for fertilization of entomophilous plants and increasing of their yield, getting of beekeeping products;
12) beekeeping products – products received through the collective and physiological characteristics of bees (honey, wax, bee pollen load, ambrosia, propolis, royal jelly, bee poison, drone homogenate), as well as bees themselves;
13) an authorized state body in the field of beekeeping – a central executive body which carries out the administration in the field of beekeeping;
14) an out-apiary – an apiary which is allocated by movement at sources of honeyflow or massifs of entomophilous plants;
14) an apiary – beehives with the bee communities and necessary property for beekeeping allocated in the special place;
16) a stationary apiary – an apiary allocated in the permanent place during a year;
17) entomophilous plants – plants fertilized by insects.
Footnote. Article 1 is in the wording of the Law of the Republic of Kazakhstan dated 15.07.2011 No. 461-IV (shall be enforced from 30.01.2012).

   Article 2. Legislation of the Republic of Kazakhstan on the beekeeping

1. The legislation of the Republic of Kazakhstan on the beekeeping is based on the Constitution of the Republic of Kazakhstan and consists of this Law and the other regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan.
   2. If international treaty, ratified by the Republic of Kazakhstan, establishes other rules, than those contained in the Law, the rules of international treaty shall be applied.

   Chapter 2. Activities in the field of beekeeping

   Article 3. Right on occupation by beekeeping

1. Individuals and legal entities shall have right on occupation by beekeeping.
   2. For occupation by beekeeping the receiving of any permission of the state body shall not be required.

   Article 4. The procedure of granting land lots for placement of apiaries

1. Land lot for placement of apiaries shall be provided for individuals and legal entities according to the procedure and terms provided by the legislation of the Republic of Kazakhstan.
   2. Placement of apiaries on land of the forest fund shall be carried out without inflicting harm for forest environment according to the procedure and terms provided by the forest legislation of the Republic of Kazakhstan..
   3. Placement of apiaries on land of the natural areas of special protection shall be carried out in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on the specially protected natural areas.

   Article 5. Formation and land use of apiaries

1. Individual and legal entity in order to be occupied by beekeeping shall form apiary of bee communities which has a utility room, equipment and shall be allocated on the land lot being in its use. Individual or legal entity engaged in beekeeping may use other land lots on agreement with owners of land lots and land-users in accordance with the land legislation.
   2. Quantity of bee communities which may be maintained by the individuals and legal entities is not limited.
   3. On apiaries the bees are to be occurred only of regionalized in one or another location breeds according to plan of their breed regionalization in the Republic of Kazakhstan established by the authorized body in the field of livestock breeding.

   Article 6. Placement of apiaries

1. Individuals and legal entities shall allocate apiaries in places where the safety of people shall be provided. The procedure of regulation of safety placement of apiaries shall be determined by the district (urban) executive bodies.
   2. The out-apiaries shall be allocated at sources of honeyflow in a distance no closer than one and half kilometers from one another and no closer than three kilometers from stationary apiaries. The placement of stationary and out-apiaries on the way of flying of bees from the other allocated apiary to the sources of honeyflow.
   Footnote. Article 6 as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 20 December, 2004 No. 13 (shall be enforced from 1 January, 2005).

   Article 7. Taxation of individuals and legal entities engaged in beekeeping

1. Taxation of individuals and legal entities engaged in beekeeping shall be carried out according to the tax legislation of the Republic of Kazakhstan.
   2. The introduction and collection of taxes and other payments not established by the tax legislation of the Republic of Kazakhstan is prohibited.

   Chapter 3. Protection of bees

   Article 8. Protection and reproducing of bees

Protection and reproducing of bees shall be carried out by owner by:
1) protection of habitat of bees, conditions of breeding, places of movements and ways of migration of bees;
2) veterinary and sanitary serving of apiaries;
3) provision of optimal quantity of bee communities in range of their resettlement;
4) scientifically-based and rational use of bees;
5) taking measures on prevention of ruin and intentional elimination of bee communities;
6) protection of bees upon appliance of facilities of plants protection, mineral fertilizers and other drugs;
7) supporting of activity aimed at preserving of bees.

   Article 9. Protection of habitat, conditions of breeding, places of movements and ways of migration of bees

Individuals and legal entities that carry out the activity which may lead to reduction of number of bees, are obliged to ensure the measures on their protection, preserving of their habitat, inviolability of allotments and plants especially valuable for preserving and life sustenance of bees.

   Article 10. Protections of bees upon appliance of protection facilities, mineral fertilizers and other drugs

1. Appliance of protection facilities, mineral fertilizers and the other preparations for processing of honey plants shall be carried out according to the procedure provided by the legislation of the Republic of Kazakhstan.
   The list of protection facilities of plants, mineral fertilizers and other drugs applied for processing of honey plants shall be approved by the authorized state body in the field of beekeeping.
   2. Individuals and legal entities that apply the protection facilities of plants, mineral fertilizers and other drugs for processing of honey plants shall in the five days before the beginning of work warn on it in written form the beekeepers that have apiaries within a radius of to seven kilometers from cultivated allotments, inform on applied drugs, its toxicological information and term of isolation.

   Article 11. Protection of bees upon performance of forestry works

Felling of trees and bushes – sources of honeyflow as well as green product of osier tan is prohibited within a radius of up to three kilometers from places of allocation of stationary apiaries except the cases of improvement of level of sanitation of forests and condition of their reproduction.

   Article 12. Protection of bees in conditions of their habitat

1. Activity on use of benefits of bees as well as receiving of products of beekeeping in conditions of their habitat shall be carried out in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on protection, reproduction and use of the animal world.
   2. Ruin of nest and other places of settlement of bee communities in conditions of their habitat as well as selection of honey from nests of bee communities is prohibited.
   3. In case if bee community complicates the life sustenance of human in conditions of its habitat, transportation or elimination upon impossibility of migration of such bee community shall be performed upon participation of specialists in the field of beekeeping.

   Article 13. Transfer (movement) of bee communities

Transfer (movement) of bee communities shall be carried out with observance of veterinary and sanitary rules. Stoppage of transport vehicles carrying out the transfer (movement) shall be performed without threat of wreck of bee communities.

   Chapter 4. State regulation in the field of beekeeping

   Article 14. Competence of the authorized state body in the field of beekeeping

The authorized state body in the field of beekeeping shall carry out:
1) realization of the state policy in the field of beekeeping;
2) is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 03.07.2013 No. 124-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication);
3) (is excluded – dated 10 January, 2006 No. 116 (the order of enforcement See Article 2 of the Law No. 116);
4) elaboration and approval of regulatory legal acts in the field of beekeeping within provided powers;
5)-7) (are excluded – dated 10 January, 2006 No. 116 (the order of enforcement See Article 2 of the Law No. 116);
8) international cooperation in the field of beekeeping;
9) organization of scientific research aimed at the protection and reproduction of bees;
10) (is excluded);
11) other powers provided by this Law, other Laws of the Republic of Kazakhstan, acts of the President of the Republic of Kazakhstan and of the Government of the Republic of Kazakhstan.
Footnote. Article 14 as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 20.12.2004 No. 13 (shall be enforced from 1 January, 2005); dated 05.07.2011 No. 452-IV (shall be enforced from 13.10.2011); dated 03.07.2013 No. 124-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after its first official publication).

   Article 14-1. Competence of the local executive bodies of oblasts (city of republican significance, the capital)

The local executive bodies of oblasts (city of republican significance, the capital) shall carry out:
1) control for development and protection of beekeeping on the relevant territory of the administrative-territorial unit;
2) coordination of selective and breeder work and organization of the state supporting of breeder action in the beekeeping in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on the livestock breeding;
3) coordination of activity on preparing and re-preparing of specialists in the field of beekeeping;
4) the other powers imposed on the local executive bodies by the legislation of the Republic of Kazakhstan in interests of the local state administration.
Footnote. Chapter is supplemented by Article 14-1 in accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated 10.01.2006 No. 116 (in the order of enforcement See Article 2 of the Law No. 116); as amended by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 05.07.2011 No. 452-IV (shall be enforced from 13.10.2011).

   Article 15. Prevention of diseases of bees, their treatment, pest control of bee communities

1. Is excluded by the Law of the Republic of Kazakhstan dated 15.07.2011 No. 461-IV (shall be enforced from 30.01.2012).
   2. Prevention of diseases of bees, their treatment, pest control of bee communities as well as reproducing of empty honeycombs shall be performed in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on veterinary medicine.
   3. Individuals and legal entities engaged in beekeeping are to be provided by the veterinary drugs in purposes of control of disease included in the list of specially dangerous diseases approved by the Government of the Republic of Kazakhstan.
   Footnote. Article 15 as amended by the Laws of the Republic of Kazakhstan dated 20.12.2004 No. 13 (shall be enforced from 01.01.2005); dated 15.07.2011 No. 461-IV (shall be enforced from 30.01.2012), dated 29.09.2014 No. 239-V (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the date of its first official publication).

   Article 16. Veterinary and sanitary expertise in the field of beekeeping

Produced or prepared products of beekeeping shall be subject to selling after performance of veterinary and sanitary expertise according to the procedure provided by the legislation of the Republic of Kazakhstan on veterinary.

   Article 17. Selective and breeding work in the field of beekeeping

1. Activity of individuals and legal entities on breeding and use of breeder bee communities is to be carried out in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan on the livestock breeding.
   2. Individuals and legal entities in order to maintain and improve the breeds of bees may create breeding farms in their habitats that are engaged in breeding and selling of genuine bees.
   3. The protective allotments are arranged around breeding farms with radius of seven kilometers on the territory of which the importation of bees and mother bees of other breeds as well as bees and mother bees of unknown origin is prohibited.

   Chapter 5. Responsibility for the breach of the legislation of the Republic of Kazakhstan on beekeeping

   Article 18. Compensation of harm inflicted in the result of the breach of the legislation of the Republic of Kazakhstan on beekeeping

The harm inflicted in the result of the breach of the legislation of the Republic of Kazakhstan on beekeeping shall be compensated according to the procedure provided by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

   Article 19. Responsibility for the breach of the legislation of the Republic of Kazakhstan on beekeeping

Persons that are guilty in the breach of the legislation of the Republic of Kazakhstan on beekeeping shall entail responsibility in accordance with the legislative acts of the Republic of Kazakhstan.

      The President
      of the Republic of Kazakhstan

 

© 2012. Republican Center of Legal Information of the Ministry of Justice RSE on the basis of economic control rights{:}